مدیریت پیوسته منابع آب نیازمند هماهنگی بین بخشی است

علی یوسفی روز پنجشنبه در سخنرانی خود با موضوع راهکارهای همکاری و هماهنگی بین بخشی و بین منطقه ای در حوضه زاینده رود در راستای مدیریت پیوسته منابع آب، درنخستین کنگره “استان اصفهان و توسعه ملی، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو” افزود: رقابت فزاینده بین بخشی و بین منطقه ای بر سر سهم بیشتر از منابع آب رودخانه، ضعف در هماهنگی های عمودی و افقی، نبود شفافیت در تصمیم گیری ها، شکاف مسوولیت پذیری، تصمیم گیری بر مبنای مذاکرات برد باخت و چانه زنی بر سر مواضع همراه با مخفی نگه داشتن اطلاعات و مشخص نبودن تصمیم گیرنده نهایی از چالش های فعلی حکمرانی زاینده رود است.

وی از نبود دسترسی همگانی به اطلاعات صحیح درباره واقعیت های زاینده رود انتقاد کرد و افزود:  در این میان، سوء استفاده از رسانه های اجتماعی و گسترش اطلاعات نادرست و جعلی افزایش تنش ها و شکاف های اجتماعی و نابودی سرمایه اجتماعی را بدنبال دارد.

یوسفی با طرح این پرسش که دلیل ناهماهنگی های زیاد با وجود تعریف قوانین خوب برای هماهنگی های بین بخشی چیست، افزود:  به این موضوع، ضعف در قانون و حاکمیت قانون نبود ضمانت اجرای مصوبات با وجود مدیریت آمرانه و ساسله مرتبی دولت ها را نیز باید اضافه کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: این مسائل به دلیل تقلید طوطی وار و بارگذاری بیش از حد بر زاینده رود یا همان «تله قابلیت» است، به این معنا که در عمل همواره با شکست در عرصه سیاست گذاری و اجرا مواجه هستیم، سازمان ها توانایی اجرایی ندارند و راهبردها  بجای حل مشکل بخشی از مشکل شده اند.

وی افزود: رانت نفت و درآمدهای حاصل از نفت چارچوب تصمیم گیری را دگرگون کرده و گسترش بوروکراسی اداری، تمرکز قدرت و مداخله روز افزون را بدنبال داشته است.

به گفته وی، رانت نفت باعث قدرت گرفتن کنشگران و ایجاد مزیت برای فعالیت هایی می شود که منابع آبی را ناکارآمد استفاده می کنند.این رانت ها این توهم را ایجاد می کند که موانع عمده ای در مسیر حرکت کشور به سوی توسعه اقتصادی وجود ندارد، بنابراین ولخرجی و عدم توجه به محدودیت های زیست محیطی افزایش می یاید.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد: به دلیل کاهش درآمدهای نفتی و کسری بودجه تامین مالی پروژه ها به سوی روش های مشارکت عمومی خصوصی سوق یافته است و در این شرایط ، شرکت های بزرگ شبه دولتی و رانت محور نقش بخش خصوصی سرمایه گذار را بازی می کنند و تقاضای آب بیشتری را در قبال تامین مالی این پروژه ها دارند.

وی با بیان اینکه  جریان دائمی آب در رودخانه ضروری است، افزود: برای این موضوع، تعیین سهم و اولویت استفاده کنشگران از کاربری های مخنلف و توجه به کاربری ها و خدمات تنظیمی و فرهنگی اکوسیستم زنده رود اهمیت دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح کرد: نقش شهرداری و شورای اصفهان باید  از مصرف کننده به مطالبه گر اصلی کاربری ها و خدمات تنظیمی و فرهنگی مرتبط با اکوسیستم روخانه در جهت بهبود زیست پذیری شهر اصفهان تغییر یابد.

وی به ضرورت اضافه شدن سمن های زیست محیطی و متخصصان در کارگروه سازگاری با کم آبی، کمیسیون حوضه زاینده رود و کمیته راهبری حق آبه ها اشاره کرد و خواستار نقش آفرینی فعالانه نمایندگان زیست اداره کل محیط زیست و شهرداری در کمیته راهبری حق آبه ها شد.

یوسفی با بیان اینکه نباید بدنبال راه حل های معجزه آسا، عصای موسی و نوش دارو باشیم، تجدید نظر در سیاست های خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی، تغییر در فرایند تدوین و تصویب برنامه هفتم توسعه در بخش های آب، کشاورزی ومحیط زیست، آگاهی همگانی درباره مسوولیت اجتماعی هر فرد در راستای   حفظ رودخانه، ارائه آمار و اطلاعات قابل فهم و  به روز از وضعیت آب و ایجاد تصوری واقع بینانه از شرایط رودخانه از راهکارهای مدیریت منبع آب دانست.

وی گفت : پخش زنده جلسات کمیسیون حوضه زاینده رود و کارگروه سازگاری با کم آبی، اختصاص یکی از بیلبوردهای اصلی شهر در کنار پل های تاریخی جهت نمایش بر خط اطلاعات زاینده رود و راه اندازی سامانه شفافیت را از دیگر  راهکارهای تحقق هماهنگی و هم افزایی بین بخشی برای مدیریت چالش های آب است.

نشست سوم از پنل دوم کمیته آب و محیط زیست روز پنج شنبه با سخنرانی یوسفی، با موضوع راهکارهای همکاری و هماهنگی بین بخشی و بین منطقه ای در حوضه زاینده رود در راستای مدیریت پیوسته منابع آب به صورت مجازی برگزار شد.

نخستین کنگره “استان اصفهان و توسعه ملی، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو از”  سه شنبه هفته جاری در دانشگاه صنعتی اصفهان به طور حضوری و مجازی آغاز به کار کرد و پس از سه روز، عصر امروز پنجشنبه ٢۴ تیر در دانشگاه صنعتی اصفهان پایان یافت.

۱۳ کمیته با مشارکت ۱۱۶ عضو هیات علمی دانشگاه های مختلف کشور، حوزه های علمیه، صنعتگران و تجار در این کنگره تشکیل و شبکه مناسبی برای گفت و گو ایجاد شد.