تولد دوباره زاینده رود و شور و نشاط مردم اصفهان

این جمعیت بود که بر روی پل خواجو موج می زد، عده ای در دو طرف پل و کنار شیرهای سنگی جمع شده بودند، ترانه می‌خواندند، عکس و فیلم می‌گرفتند یا رودخانه را تماشا می‌کردند، عده ای دیگر روی پله های پل نشسته بودند و نظاره گر خروش آب و شنوای نوای عبور دلنوازانه آن بودند، تعدادی نیز در این هوای گرم و طاقت فرسا همراه با کودکان خود روی سکوی جلوی پل رفته بودند و آب بازی می‌کردند، جمعی دیگر از مردم به طبقه بالای پل رفته بودند و با آویزان کردن پاهای خود از دهانه‌های پل به تماشای رودخانه زاینده رود و عبور و مرور مردم می‌پرداختند، تعداد زیادی نیز با پهن کردن زیرانداز بر روی چمن‌های اطراف پل مشغول استراحت یا خوردن چای و میوه بودند، بسیاری از مردم به دلیل شرایط کرونایی ماسک به صورت خود داشتند هرچند بودند افرادی که بی توجه به این موضوع در میان جمعیت حضور داشتند.

با وجودیکه در ورودی پارک ها و معابر اصلی اطراف پل خواجو، تابلوهایی مبنی بر عدم تجمع در بوستان ها به دلیل شیوع ویروس کرونا نصب شده بود اما گویی هیچ دستور یا قانونی نمی توانست مانع از حضور این مردم عاشق باشد، شهروندانی که وقتی چشمشان به جریان آب می افتاد گویی بهشتی را پیش پای خود می‌دیدند که تماشای آن لذت و شادی وصف ناپذیری در آنها ایجاد می کرد و چنان با شور و اشتیاق به سمت آب می رفتند که گویی می خواستند آن را در آغوش بگیرند و به او بگویند چقدر دلشان تنگ شده بود.

چشمان همه غرق برق شادی و نشاط بود، عده ای آه می‌کشیدند و افسوس می خوردند که چرا این دلخوشی موقتی است، جریان آب دائمی نیست و فقط ۱۰ روز ادامه دارد، همه و همه بودند، همه در شادی جریان یافتن زاینده رود باهم شریک بودند، به هم لبخند می زدند و گاهی هم درد و دل می کردند، گاهی در میان جمعیت نوای ترانه ای بلند می شد، عده ای دست می زدند و شادی می کردند، مردم می خواندند ” آب اومد و آب اومد، تو رودخونه آب اومد، حالا که بازش کردند ای‌کاش دیگه نبندند… چه باصفاس پل خواجو، بهشت ماس پل خواجو، دنیای ماس پل خواجو “.

با نزدیک شدن به غروب خورشید و کمی خنک شدن هوا، به خیل جمعیت حاضر در بوستان های اطراف زاینده رود و پل های تاریخی روی آن اضافه می شد، ترافیک خیابان های مشرف به رودخانه هر لحظه سنگین‌تر می شد، جای پارک خودرو به سختی پیدا می شد، روشنایی های بوستان ها را به دلیل قرمز شدن وضعیت کرونایی اصفهان، کاهش داده اند و چراغ های پل خواجو نیز خاموش بود اما مردم می آمدند، زنبیل و سبد به دست، برخی شام خود را آورده بودند و اصرار داشتند که باید چند ساعتی را کنار رودخانه سپری کنند، بسیاری از مردم چراغ گوشی های تلفن همراه خود را روشن کرده بودند تا رودخانه را بهتر ببینند و عده ای نیز چراغ قوه بهمراه داشتند، روی پله‌های پل خواجو نشستم، اعضای خانواده ای می آمدند چند دقیقه ای می نشستند و بعد می رفتند و دوباره چند نفر دیگر جایگزین آنها می شدند، خانمی میانسالی که ماسک سفید بر روی صورت خود داشت، کنار من نشسته بود و به جریان آب نگاه می کرد، با او هم‌صحبت شدم و از دلیل حضورش پرسیدم.

این بانوی اصفهانی گفت که از باز شدن رودخانه و شادی کشاورزان بسیار خوشحال است و امروز با وجود ترافیک سنگینی که اطراف رودخانه و پل خواجو وجود داشت خود را به اینجا رسانده است تا بتواند صدای جریان آب در زاینده رود را مجددا بشنود و آرام بگیرد.

خانم صیرفیان که بازنشسته مخابرات است تاکید کرد که از خوشحالی کشاورزان اصفهان به دلیل جاری شدن رودخانه بسیار شاد است زیرا آنها افراد زحمتکشی هستند اما در سال های اخیر با مشکلات معیشتی زیادی به دلیل خشکسالی و کمبود آب مواجه شدند.

وی با بیان اینکه شنیده است کشاورزان شرق اصفهان بابت جریان یافتن رودخانه در میان مردم بستنی توزیع کرده اند، گفت که همه می دانند اصفهان به زاینده رود زنده است و اگر این رودخانه خشک باشد، اصفهان هم مُرده است.

این بانوی اصفهانی اضافه کرد که هر وقت از کنار رودخانه عبور می‌کنم و آن را خشک می‌بینم بسیار غمگین می شوم اما امروز بسیار خوشحال هستم زیرا آب نشاط آور و حیات بخش است، برای حفظ محیط زیست ضروری است، به شهر و مردم اصفهان روحیه و امید می بخشد به ویژه در این روزها و هفته‌ها که کرونا مردم را افسرده و خسته کرده است، نیاز بود که با باز شدن رودخانه، مردم شاد و با نشاط شوند.

وی با تاکید بر اینکه با وجود محدودیت‌های کرونایی و خاموشی پارک‌ها، مردم به عشق زاینده رود به کنار رودخانه آمده اند از مسوولان خواست که حق مردم اصفهان را پاس بدارند زیرا اِمرار معاش بسیاری از آنها به آب وابسته است.

مرد جوانی که روی پله های پل خواجو نشسته بود و هر از چند گاهی با گوشی تلفن همراه خود از رودخانه و حضور و شادی مردم تصویربرداری می‌کرد نیز گفت که انشاالله زاینده رود به طور دائمی جریان داشته باشد و مردم اصفهان همواره اینچنین خوشحال باشند.

آقای محمدی با تاکید بر اینکه دلخوشی مردم به همین زاینده رود است، افزود: من از کشاورزان فلاورجان در غرب اصفهان هستم و ما نیز با مشکلات زیادی به دلیل کمبود منابع آبی مواجه هستیم و چاه های آن منطقه نیز در حال خشک شدن هستند به همین دلیل مانند کشاورزان شرق اصفهان برای جاری شدن آب زاینده رود تلاش می‌کنیم.

وی با بیان اینکه جمعیت و تقاضای آب در استان اصفهان افزایش یافته است، تاکید کرد: به نظر می‌آید مسوولان به درستی این مسائل را بررسی نمی‌کنند، این آب حق اصفهان است و در حالیکه ما خودمان احتیاج داریم نباید حق مردم ضایع شود.

یکی دیگر از شهروندانی که برای تماشای جریان زاینده رود به پل خواجو آمده بود نیز اعتقاد داشت که مردم این روزها به دلیل شرایط کرونایی، تفریح چندانی ندارند اما اکنون که آب رودخانه جریان یافته دلخوشی آنها به همین آب است.

آقای انصاری با تاکید بر نقش جریان زاینده رود در تامین معیشت کشاورزان و جلوگیری از آلودگی هوا و شیوع بیماری‌ها، خاطرنشان کرد: زمانی که کودک بودم آنقدر آب در رودخانه جریان داشت که هر لحظه بیم جاری شدن آن در شهر می‌رفت اما الان می‌گویند که فقط آب ۱۰ روز در رودخانه جریان دارد.

وی با بیان این پرسش که این آب کجا رفته است، گفت: منابع آبی موجود باید به درستی مدیریت شود و به دلیل اینکه به خوبی مدیریت نشده اکنون این شرایط پیش آمده است.

این شهروند اصفهانی که شغل آزاد دارد تاکید کرد که اگر جریان آب زاینده رود دائمی نباشد دیگر اصفهان و نصف جهانی نیز وجود نخواهد داشت.

یکی از کشاورزان شرق اصفهان نیز که با تعدادی از دوستان خود به پل خواجو آمده است با تاکید بر اینکه کم آبی و خشکی زاینده رود در سال های گذشته فشار زیادی به آنها در جهت تامین معیشت وارد کرده است، گفت: ما نیاز داشتیم که آب مورد نیاز کشت زراعی از اوائل تیر امسال جریان یابد اما با وجود پیگیری های زیاد این موضوع محقق نشد و مقدار محدودی آب برای آبیاری باغ های شرق و غرب تخصیص دادند.

آقای رضایی با بیان اینکه مطالبه اصلی کشاورزان شرق اصفهان، تامین حقابه آنها و جریان دائمی رودخانه زاینده رود است، افزود: آبی که این روزها در رودخانه جریان یافته و قرار است تا ۱۰ روز باشد هرچند مرهمی کوچک بر زخم بزرگ دل کشاورزان شرق اصفهان است اما این که می‌بینیم این جریان آب موجب خوشحالی مردم می شود، ما نیز شاد می شویم و در شادی آنها شریک هستیم.

مردم اصفهان این روزها و شب ها فارغ از هیاهو و غم دنیا و کرونا، دل خود را به جریان آب زاینده رود سپرده‌اند از طرفی تجمع زیاد آنها در بوستان های حاشیه رودخانه به ایجاد نگرانی با توجه به حادتر شدن شرایط شیوع کرونا منجر شده است.

به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان، حق اصفهان این است که زاینده رودش زنده باشد و هیچکس نمی تواند آن را منکر شود زیرا معنی زاینده رود همین است، همیشه زاینده و جریان آب باید در آن جاری باشد اما متاسفانه معادل میزان مصارفی که در این مدت برای این حوضه آبریز تعریف شده، منابعی تامین نشده است به همین دلیل وضعیت آن به اینجا رسیده و رودخانه همیشه جاری زاینده رود، فصلی شده است.

حجت الله غلامی به خبرنگار ایرنا گفت که مردم اصفهان که علاقه و عشق فراوانی به زاینده رود دارند سعی می کنند در هنگام جاری شدن این رودخانه حتی در مدت کوتاه از این موهبت الهی استفاده کنند به همین دلیل شاهد حضور جمعیت زیادی از آنها در حاشیه رودخانه و بوستان ها در این روزها هستیم.

وی با بیان اینکه جریان یافتن زاینده رود برای آبیاری باغ های شرق و غرب اصفهان در تیر امسال با حادتر شدن شرایط کرونا همزمان شد، خاطرنشان کرد: ما شرایط خوبی در زمینه کرونا داشتیم و پیش بینی می شد در وضعیت زرد یا نارنجی بمانیم اما شیوع گونه جهش یافته ویروس کرونا از شرق کشور باعث قرمز شدن وضعیت برخی از شهرها از جمله اصفهان شد.

غلامی با تاکید بر اینکه بحث اصلی ما در زمان حاضر حفظ سلامت مردم است و پس از آن مسائلی مانند تفریح قرار دارد، تصریح کرد: ما موظف به رعایت دستورهای بهداشتی و محدودیت های کرونایی طبق طرح جامع هوشمند پروتکل های بهداشتی هستیم که یکی از آنها ورود به مراکز تفریحی و بوستان هاست به طوریکه تلاش می شود با خاموشی دو سوم روشنایی ها در شب در بوستان ها از اُتراق کردن و تجمع مردم جلوگیری شود.

وی با بیان اینکه مردم می توانند از صبح با حرکت و پیاده روی در بوستان ها از جریان یافتن رودخانه استفاده کنند، تاکید کرد که در شب انتظار داریم که استفاده کمتری از بوستان ها شود و مردم اُتراق نکنند به همین دلیل ناچار به اِعمال خاموشی هستیم.

معاون استانداری اصفهان به افزایش نیروهای انتظامی و شهرداری برای ایمنی شهروندان در بوستان های اطراف زاینده رود، افزود: مردم اصفهان واقعا به این رودخانه برای نشاط و تغییر روحیه و همچنین رسیدن آب به باغ ها و زمین ها نیاز دارند اما از آنها می خواهیم که در شرایط موجود از بوستان ها به عنوان محور پیاده رو استفاده کنند.

به گزارش ایرنا، خروجی سد زاینده رود پس از حدود یک سال در دهم تیر امسال به منظور آبیاری باغ های غرب اصفهان به مدت محدودی افزایش یافت و آب رها شده تا محدوده کانال نکوآباد در شهرستان مبارکه در جنوب غربی استان اصفهان جریان یافت و به شهر اصفهان نرسید اما با پیگیری های کشاورزان شرق اصفهان مقرر شد خروجی سد زاینده رود به منظور تامین بخشی از نیاز آبی باغ‌های شرق اصفهان مجدد افزایش یابد.

بدین ترتیب بود که خروجی سد زاینده‌رود ۱۹ تیر امسال به‌منظور تامین بخشی از نیاز باغ‌های شرق استان افزایش یافت و به تبع آن این رودخانه ۲۰ تیر در شهر اصفهان نیز جریان یافت و موجب خوشحالی مردم و کشاورزان شد.

مسوولان استان اصفهان اعلام کرده اند که با توجه به ذخیره آب سد زاینده رود و میزان منابع و مصارف آبی، این حجم رهاسازی آب فقط به مدت ۱۰ روز خواهد بود.

بر اساس این گزارش، خشک شدن زاینده‌رود از مهر سال قبل تا تیر امسال سبب نرسیدن آب به بسیاری از باغ‌ها و زمین های زراعی غرب و شرق استان شد که خطر نابودی هزاران درخت را صدچندان کرد.

زاینده‌رود به طول افزون بر۴۰۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی بویژه زردکوه سرچشمه می‌گیرد و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق پیش می‌رود و در نهایت به تالاب گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.

این رودخانه که نقشی اصلی و مؤثر در پایداری محیط زیست، تامین آب آشامیدنی، رونق کشاورزی و اقتصاد منطقه مرکزی و هستی تالاب گاوخونی داشته در دهه‌های اخیر بدلیل برداشت‌های غیرقانونی در بالادست، انتقال آب به حوضه دیگر، تراکم جمعیت و تا حدودی کاهش نسبی بارندگی‌ها، به یک رودخانه با جریان دوره‌ای، تبدیل و در پایین دست در فصول گرم بویژه تابستان با خشکی مواجه شده است.